මහා හිමාලය ජයගත් අපේ පුංචි මිනිසා
ඒ ඔහු ලංකාවෙ කවුරුවත් මෙතෙක් නොකළ විශේෂ කාරියක් ඉටුකළ සුවිශේෂි පුද්ගලයෙක් නිසා. අජිත් දැනට එවරස්ට් කඳුවැටියේ වැඩිම උසක්, වැඩිම වාර සංඛ්‍යාවක් තරණය කළ ප්‍රථම සහ එකම ශ්‍රී ලාංකිකයා ලෙස වාර්තාවක් තබා තිබෙනවා. වර්තමානයේ ඔහු නුවරඑළියේ පීඩෲ බාලදක්ෂ කඳවුරේ පාලකවරයා ලෙස කටයුතු කරනවා.
පුංචි කාලෙ පටන්ම ගහට කොළට සතා සිවුපාවාට බෙහෙවින් ඇලුම් කළ අජිත් විවේකයක් ලද හැම අවස්ථාවකම කළේ කොහේ හරි කැලෑවක ඇවිදින්නට යෑම. පාසලේ හයවැනි ශ්‍රේණියේදී බාල දක්ෂ පෝතකයකු ලෙස පුහුණුව ආරම්භ කළ දා තමයි අජිත්ගේ ජීවිතේ ඉරණම තීරණය වූ දවස. ඒ 1969 මාර්තු මාසෙ 21 වැනිදා. ධර්මරාජ විද්‍යාලෙ බණ්ඩාර වීරසේකර ගුරුතුමා යටතේ පැවැත්වුණු බාලදක්ෂ පුහුණුවට අජිත් එකතු වුණා.
අජිත් ඇතුළු කණ්ඩායම එවරස්ට් මූල කඳවුරට ළඟාවූ මොහොතේ |
ඉතා දක්ෂ ලෙස පුහුණුව ලැබු අජිත් ගේ හිතේ තිබුණු ලොකු ආශාවක් ඉෂ්ට කරමින් ප්‍රථම වතාවට බලාදක්ෂ කණ්ඩායම සමඟ හන්තාන කන්දට නගින්නට අවස්ථාව උදා වුණේ ඒ 1969 දී. ධර්මරාජ විදුහලේ හිටපු විදුහල්පති ඒ. පී. ගුණරත්න මහත්තයා අජිත්ගේ ජීවිතේ ගොඩනගාගන්නට බොහොම ඇප උපකාර වූ ගුරුවරයෙක්.
1970 දී දෙවැනි පෙළ පදක්කමත් 1973 දී පළමු පෙළ පදක්කමත් දිනා ගත් අජිත් 1975 දී ලංකාවේ දක්ෂතම බාලදක්ෂයාට හිමි වන ජනාධිපති බාලදක්ෂ පදක්කම දිනා ගත්තා. අනතුරුව 1975 දී පටන් ධර්මරාජ විද්‍යාලයීය බාලදක්ෂ සමූහයේ සහාය බාලදක්ෂ නායකයකු ලෙස කටයුතු කරන්නට අජිත්ට අවස්ථාව උදා වුණා. එවකට ධර්මරාජ බාලදක්ෂ සමූහයේ නායකයා ලෙස කටයුතු කළේ රන්ජිත් කොස්තා මහත්තයා. ධර්මරාජයේ නේවාසිකාගාර බාලදක්ෂ කණ්ඩායම බාරව කටයුතු කරන්නටත් අජිත්ට අවස්ථාව ලැබුණා. 1975 දී සහය බාලදක්ෂ කඳවුරු නායකයා ලෙස උඩුවෙලදී අජිත් සිය කණ්ඩායම මෙහෙයවූවා. ඉන් පසුව දිගටම අනුරාධපුර මහියංගණය ඇතුළු ලංකාවේ විවිධ පළාත්වල කඳවුරු පැවැත්වූවා.
1977 දී උසස් පෙළ සමත් වූ අජිත් 1978 දී මහනුවර ප්‍රාදේශීය ගමනාගමන මණ්ඩලේ ගිණුම් ලිපිකරුවකු ලෙස රැකියාව ඇරැඹුවා. රැකියාව කරන අතරතුරත් අජිත් බාලදක්ෂ කටයුතු අත් නොහැර කරගෙන ගියා. 1980 දී ඔහු ගමනාගමන මණ්ඩලේ රැකියාවෙන් ඉවත් වෙලා ධර්මරාජ විද්‍යාලෙ නේවාසිකාගාරේ කළමනාකාර ධුරයට පත් වුණා. යළිත් සුපුරුදු පාසල් දිවියට අවතීර්ණ වුණු ඔහු එහි නේවාසිකාගාර බාලදක්ෂ සමූහය භාරව බොහෝ වැඩ කොටසක් ඉටු කළා.
කලක් දේශපාලනේට යොමු වෙලා තිබුණු අජිත්ගේ හිත ඒ ගැන කලකිරුණා. ඒ ගමන ඔහුට මහණ වෙන්න හිතුණා. මල්වතු පාර්ශ්වයේ පහමුණේ ගුණානන්ද හාමුදුරුවො හම්බ වෙලා ඔහු මහණ වෙන්නට අවසර පැතුවා. මේක ආරංචි වෙලා ධර්මරාජේ විදුහල්පති ගුණරත්න මහත්තයා අජිත්ට දොස් කියලා “මහණ වෙනවට වැඩිය තමුන්ගෙන් රටට ඉටුකළ හැකි සේවය ඉටුකරන එක හොඳයි කියලා ධර්මරාජ විද්‍යාලෙ බාලදක්ෂ සමූහයේ නායකයකු ලෙස කටයුතු කරන්න අවස්ථාව සලස්වලා දුන්නා.
1982 දී අජිත් නව වැනි ජාතික බාලදක්ෂ ජම්බෝරියට සහභාගි වෙන්නට ඉන්දියාවට ගියා. ඉන්දියාවෙ ගිහින් ආපු බව දැනගත් හැමෝම අජිත්ගෙන් ඇහුවෙ “හිමාලය කන්ද දැක්ක ද?” කියලා. මේ කතාව අහපුවාම අජිත්ගේ හිතේ් “හැබෑවටම හිමාලය කන්දට නගින්න බැරිද යන සිතුවිල්ල ඇති වුණා. හිමාලය කන්ද තරණය කිරිල්ල කෙසේ වෙතත් බලන්ට වත් යන්න ඕනෑ ය යන සිතිවිල්ල ඔහුගේ හිතේ පැළපදියම් වුණා.
උත්සාහයක අභිමානය |
කල්කටාවෙ මහාබෝධියේ නතර වෙලා එහි පොත් සාප්පුවේ වැඩ කළ ජයවර්ධන මහත්තයාට හරිප්‍රසාද්ගේ ලිපිනය සහිත කාඩ්පත පෙන්නුවා. ජයවර්ධන මහත්තයා කියාපු විදිහට කල්කටාවේ සියල්දා දුම්රිය පොළේ සිට රුපියල් අටක් දීලා බොන්ගා දුම්රිය පොළ දක්වා ගියා. එතැනින් බංග්ලා දේශ සීමාව හරහා ජෙෂෝර් ප්‍රාන්තයට ගියා. එතැන පටන් මිතුරාගේ නිවස සොයාගෙන ගියා. ඒ යනවිට මිතුරා නිවසේ නොසිටියත් ඔහුගේ පියා අජිත්ට ඒ නිවසේ නවාතැන් දුන්නා. මිතුරාගේ පියාට අවශ්‍යතාව කීවා.
අජිත්ගේ වාසනාවට හරිප්‍රසාද්ගේ මාමා හිමාලයේ කඳු නගින්නන්ගේ ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂවරයෙක්. මිතුරාගේ පියාගෙන් ලබාගත් ලිපියකුත් රැගෙන අජිත් ගිහින් මිතුරාගේ මාමා මුණ ගැහුණා. ශ්‍රී ලංකාවේ සිට හිමාලය දැක බලාගන්නටම එහි පැමිණි මේ පුංචි ඉලන්දාරියාට එතුමා හොඳ අවස්ථාවක් ලබා දුන්නා. ඒ ඉන්දීය කඳු නගින්නන්ගේ ආයතනයෙන් නොමිලේ කඳුතරණය කිරීමේ පුහුණුවක් ලබාදීමයි. ඒ කාලේ ඒ පුහුණුවට ඇමරිකන් ඩොලර් දාහක් පමණ අය කළා. ඒත් අජිත්ට නොමිලේ පුහුණුව ලබා දෙන්නට තරම් ඔවුන් කාරුණික වුණා. සති තුනක පූර්ණකාලීන පුහුණුවකින් පස්සෙ ඔවුන් අජිත් එවරස්ට් කඳු ශිඛරයේ දකුණු ගෙල කපොල්ල තරණය කිරීමට සූදානම් වූ කණ්ඩායමකට ඇතුළු කර ගත්තා.
ඝන වනාන්තරය, දැඩි ශීතල, හිම කුණාටු, වර්ෂාව නොතකා කඳු ශිඛර සහ ගිරි හෙල් තරණය කරමින් යා යුතු ඒ දුෂ්කර ගමනට අජිත් ඇතුළු කණ්ඩායම මුල පිරුවේ 1983 මාර්තු මාසේ 20 වැනිදා.. කොතරම් දුෂ්කර වුණත් අජිත්ගේ හිතේ තිබුණු ලොකුම බලාපොරොත්තුව ඉටු වූ දවස. ඉඳිකටු තුඩු මෙන් ඇඟිලි තුඩු විනිවිද යන ශීතල මැද්දෙන් කඩින් කඩ දැඩි වෙහෙස නොබලා ගමන් කොට ඔවුන් අඩි 24,800ක් උසින් පිහිටි එවරස්ට් මූල කඳවුර වෙත ළඟා වුණේ දවස් 20ක දීර්ඝ වූත් වෙහෙසකර වූත් ගමනකට පස්සෙ.
1952 මැයි මාසේ දෙවැනිදා ජෝර්ජ් හන්ට් නමැත්තා ගේ නායකත්වයෙන් යුතු 400කින් යුතු කණ්ඩායමක සහාය ඇතිව නවසීලන්ත ජාතික සර් එඩ්මන්ඩ් හිලරි සහ ක්ෂර්පා ජාතික ටෙන්සින් නෝර්ගේ එවරස්ට් කඳු මුදුනට පය තැබුවා. ඒ එවරස්ට් කඳු ශිඛරය ප්‍රථම මිනිස් පා පහස ලද අවස්ථාවයි. එදා පටන් ම එවරස්ට් කන්ද තරණය පිළිබඳ කඳු නගින්නන්ගේ උනන්දුව වර්ධනය වුණා. ඒ නිසාම නේපාල රජය ඒ සඳහා පහසුකම් සලස්වන්නට කටයුතු යොදා තිබෙනවා. එවරස්ට් කන්ද තරණය කිරීම සඳහා යන්නකුට වාහනයෙන් යා හැක්කේ කත්මන්ඩු නුවරින් කිලෝමීටර් 170ක් පමණ දුරින් පිහිටි ජීරි දක්වා පමණයි. එතැන් සිට කඳුකරවාසීන් සමූහයක් වන ක්ෂර්පා ජාතිකයන්ගේ සහාය ඇතිව කන්ද තරණය කිරීම ඇරැඹිය යුතුයි.
කඳු නැඟිල්ල ලේසි පහසු කාර්යයක් නොවෙයි. එය ජීවිතය අවධානමට ලක් කරන මහා දුෂ්කර අභියෝගාත්මක කාර්යයක්. බාලදක්ෂයකු වීමෙන් ලත් මනා පුහුණුව, ශක්තිය, නිරෝගී බව, කුසගින්න, නිදිමත වෙහෙස දරා ගැනීමේ හැකියාව උත්සාහය සහ ධෛර්යවන්ත බව කඳු නගින්නකු ලෙස සාර්ථක වන්නට අජිත්ට උපකාර වුණා. ධර්මරාජ විද්‍යාලයේ බාලදක්ෂ සමූහයේ නායකයා වශයෙන් කටයුතු කරන්නට ගත්තට පස්සෙ අජිත් පාසල් ශිෂ්‍යයන්වත් කඳු තරණය සඳහා පුහුණු කළා.
ධර්මරාජ විද්‍යාලෙ හිටපු විදුහල්පති ඒ.පී.ගුණරත්න මහත්තයා කොළඹ ආනන්ද විද්‍යාලෙ විදුහල්පති ලෙස පත්වෙලා ආවට පස්සේ ඔහුට ආනන්දේ සිසුන්ටත් කඳු තරණය පුහුණු කිරීමට අවශ්‍ය වුණා. ඔහුගේ ඇරයුමෙන් අජිත් කොළඹ ආනන්ද විද්‍යාලෙට පැමිණ එහි ශිෂ්‍ය කණ්ඩායමක් කඳු තරණය සඳහා පුහුණු කළා. 1991 දි පළමු වතාවට ආනන්දේ ශිෂ්‍ය කණ්ඩායමක් එවරස්ට් මූල කඳවුර දක්වා ගෙන යන්නට අජිත් සමත් වුණා. 1991 සිට 2000 දක්වා ගත වූ වසර නවය තුළ අජිත් කණ්ඩායම් අටක් එවරස්ට් මූල කඳවුර දක්වා රැගෙන ගොස් අපේ රටේ වැඩිම වාර සංඛ්‍යාවක් එවරස්ට් කන්ද තරණය කළ ප්‍රථමයා ලෙසත් වාර්තාවක් තබා තිබෙනවා.
කඳු තරණය සඳහා සූදානම් වන්නකු සතු විය යුතු ප්‍රධාන ලක්ෂණ නිරෝගී බව, නොපසුබස්නා උත්සාහය ධෛර්යය උද්‍යෝගය සහ දරාගැනීමේ ශක්තියත් ඒ වගේම වැදගත්. දිගුකාලීන පුහුණුවීම් සහ ශරීරයේ බර උසට සරිලන පරිදි පවත්වා ගැනීමත් වැදගත්. කඳු නඟින්නකු දැඩි ශීතල ඇතැම් විට උෂ්ණය කුසගින්න නිදිමත හෝ වෙනත් බාධක ජයගන්නට තරම් ශක්තිමත් විය යුතුයි. කඳු නැඟීම සඳහා සූදානම් වන්නකුට අවශ්‍ය මූලික කලමනා කිහිපයක් තිබෙනවා.
දැඩි ශීතලට ඔරොත්තු දෙන බූට් සපත්තු, මේස්, ඇතුළතින් පෑඩ් යොදා ශීතලට ඔරොත්තු දෙන ලෙස මැසූ කලිසම්, සහ කබාය, හිමෙන් ඇස් ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා පලඳින ඇස් ආවරණ අත් ආවරණ, හිස් සහ කන් ආවරණ, රාත්‍රියෙහි නිදාගැනීම සඳහා තෙතමනය නොරඳන නිදන ගුදිරිය හා කූඩාරම ප්‍රථමාධාර හා බේත් හේත් සහ චොක්ලට්, බිස්කට් හා ශක්තිජනක ක්‍ෂණික කැඳ වර්ග (මස්ලි) හබල පෙති, ටින්කෑම සහ රට ඉඳි වැනි ශක්ති ජනක ආහාර, වතුර උණු කර ගැනීම සඳහා කුඩා බඳුන් සහ ගිනි දල්වනයක් කඳු නගින්නකුගේ ඔලොගුවේ අඩංගු විය යුතු අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ ලෙස සැලකෙනවා. සාමාන්‍යයෙන් කඳු නගින්නන් තුන් දෙනකු සඳහා එක කූඩාරමක් බැගින් රැගෙන යනවා.
මේ භාණ්ඩ එවරස්ට් මූල කඳවුර දක්වා ගෙන යාමට කඳුකරවාසී පෙශෛීර්වරුන් ගේත් පෝටර්වරුන්ගේ සහය ලබා ගන්නට පුළුවන්. නො එසේ නම් ගවයින් හෝ කඳුකර යැක් ගවයින් යෙදූ ගැල්වල මේ භාණ්ඩ පටවාගෙන යනවා. මූල කඳවුර දක්වා මේ ගැල් හෝ පෝටරවරුන්ගේ ආධාර සහිතව ගොස් එතැන් පටන් කඳු නගින්නන් විසින් තමාට අදාළ ඔලොගුව රැගෙන කන්ද තරණය කළ යුතුයි. කඳු මුදුනේදී ආහාර පිස ගැනීම සඳහා ෆයිබර්වලින් සදන ලද ගෑස් සිලින්ඩරයක් සහ ගිනි දල්වනයක් (බර්නර්) ද මේ ඔලොගුවෙහි අඩංගු වෙනවා. කන්දෙහි ස්වභාවය තැනින් තැන වෙනස් වෙනවා. ඇතැම් තැනක එක දිගට නැග්ම තිබුණත් තව තැනෙක විශාල බෑවුම් හෝ දුර්ග හමුවෙනවා.
කළු ගල්, ඒ මත හිම මෙන්ම අතිවිශාල මිදුණු හිමකුට්ටි වලින් එවරස්ට් කඳුවැටිය සමන්විත වෙනවා. ඉහළට යන්නට යන්නට අවධානම වැඩියි. දැඩි හිමපතනය මෙන්ම ඇවර්ලාජ් නමින් හැඳින්වෙන ක්‍ෂණික හිමකඳු කඩා වැටීම් හේතුවෙන් මරණයට පත්වෙන්නට වුවත් පුළුවන්. ඉහළට නගින විට අඩු පීඩන තත්ත්වය හා ඔක්සිජන් පීඩනය හේතුකොට ගෙන ඇතිවෙන උන්නතාංශ උණ වැළැඳීමෙන් ද මරණය සිදු විය හැකියි.
රුධිර සංසරණ පද්ධතියේ ආබාධ මෙන්ම අධික ශීතල හේතුකොටගෙන ස්වසනාබාධ වැළඳීමෙන් මරණයට පත්වෙන්නටත් පුළුවන්. කඳු තරණය ජීවිත අවදානමක් සහිත ක්‍රීඩාවක් බව අප මුලින්ම සඳහන් කළේ ඒ නිසයි. හෘදයාබාධ, පෙනහළු ආශි‍්‍රත ස්වසනාබාධ, අධික රුධිර පීඩනය වැනි රෝග සහිත පුද්ගලයන්ට කඳු නැගීම අවධානම්. ඉතා නිරෝගී පුද්ගලයකු වුවත් කඳු නගින්නට සැරසෙනවා නම් තමාගේ් පවුලේ වෛද්‍යවරයා හෝ වෙනත් වෛද්‍යවරයකු හමු වී වෛද්‍ය පරීක්ෂණයක් කරවා ගත යුතුයි. එමෙන්ම දිනපතා ගන්නා ඖෂධ ඇත්නම් ඒවාද හදිසි අවස්ථාවක ගැනීමට සුදුසු ඖෂධ ද තමා ළඟ තබා ගැනීම වැදගත්.
මූල කඳවුරෙහි සිට කලපතා කඳු මුදුනට නැග නූප්සේ සහ ලොට්සේ යන කඳු වැටි දෙක අතරින් බැලූ විට එවරස්ට් කඳු මුදුනෙහි පැහැදිලි මනස්කාන්ත දර්ශනයක් පියවි ඇසින් නරඹන්නට පුළුවන්. දැනට ලංකාවේ සිටින එවරස්ට් මූල කඳවුරෙහි අඩි 24,800 ක් උසට කන්ද තරණය කළ ප්‍රථම සහ එකම පුද්ගලයා අජිත්. මහනුවර ධර්මරාජ, කොළඹ ආනන්ද සහ අජිත් පුහුණු කළ ජාතික කණ්ඩායමේ සිසුන් එවරස්ට් මූල කඳවුරෙහි අඩි 20,000 ක් දක්වා තරණය කොට තිබෙනවා.
අජිත් පුහුණු කළ ජාතික කඳු තරණ කණ්ඩායමට කොළඹ ආනන්ද, මහනුවර ධර්මරාජ, කොළඹ රාජකීය, මොරටුව වේල්ස්කුමාර සහ ගාල්ල රිච්මන්ඩ් යන පාසල්වලින් තෝරාගත් සිසුන් 30 දෙනෙක් ඇතුළත්. මේ කණ්ඩායම 2006 වසරේදී එවරස්ට් තරණයට සහභාගී වුවත් එවරස්ට් මූල කඳවුර දක්වා ළඟා වීමට සමත් වුණේ ඔවුන් අතරින් අට දෙනෙක් පමණයි. දැනට අපේ කණ්ඩායම් ළඟා වී ඇත්තේ එවරස්ට් මූල කඳවුර දක්වා පමණයි. එම ස්ථානයට ළඟා වන ගමනේදී අතරමග නම්සේ සහ ජින්බු හෝ පෙරිජි යන ස්ථාන දෙකෙහි විවේක දින දෙකක් ගත කිරීමෙන් දැඩි පීඩාව සහ අඩු පීඩන තත්ත්වය මත ඇතිවන රෝගී තත්ත්වය දුරු වී යනවා. මේ ස්ථාන දෙකෙහි විවේක දින දෙකක් ඇතුළුව තවත් දින 14 ක් පමණ ඉහළට නැගීමෙන් එවරස්ට් මූල කඳවුරට ළඟාවිය හැකිය. මූල කඳවුරේ සිට තවත් දින අටක් හෝ දහයක් ගමන් කිරීමෙන් එවරස්ට් කඳු මුදුනටම ළඟා වන්නට පුළුවන්.
කඳු නගින්නට ආශාව, උනන්දුව හෝ පුහුණුවක් ලබා තිබූ පමණින්ම එවරස්ට් කන්ද තරණය කරන්නට යමකුට අවස්ථාවක් ලැබෙන්නේ නෑ. ඉහත අවශ්‍යතා සියල්ල සපුරා තිබීමත් සමඟම ඔහු හෝ කණ්ඩායම නේපාලය, ඇමරිකාව හෝ එංගලන්තය වැනි රටක ලියාපදිංචි කඳුනගින කණ්ඩායම් පුහුණු කරවන සංවිධානයකට ඇතුළත් විය යුතුයි. අජිත් ඇතුළත් වුණේ හිමාලයානු කඳු නගින්නන්ගේ සංගමයට. කඳු තරණ කටයුතු සඳහා ලංකාවේ මුදලින් රුපියල් ලක්‍ෂ හැටක පමණ මුදලක් වැය වෙනවා.
මුලින්ම අජිත්ට පුහුණුව ලැබුණේ හරිප්‍රසාද් මිතුරාගේ මාමාගේ ආධාරයෙන් නොමිලේ. පසු ගමන්වලදී ඔහුට ධර්මරාජ විද්‍යාලයීය බාල දක්ෂ සමූහය, ධර්මරාජ ආදි බාලදක්ෂ සමූහය, ආනන්ද විද්‍යාලයීය සාමාජිකයන් හා විවිධ හිතවතුන්ගේ නොමසුරු සහය ලැබූ බව ඔහු කියන්නේ කෘතවේදීව. ඉන්දියාව සහ නේපාලය අද ලෝකයේ කඳු නගින්නන් පුහුණු කිරීමේ කටයුතු අතින් ඉදිරියෙන් සිටිනවා. එංගලන්තය, ඇමරිකාව යන රටවලත් එවැනි පුහුණු සංවිධාන තිබෙනවා. මේවාට ඇතුළත් වීමෙන් සාර්ථක පුහුණුවක් වගේම හොඳ සුරක්‍ෂිතභාවයකුත් ලැබෙනවා. එවරස්ට් කඳු තරණය සඳහා වසරේ සෑම කාලයක්ම සුදුසු වන්නේ නෑ. ඒ සඳහා වසරේ මාර්තු මස සිට මැයි දක්වා කාලයත් ඔක්තෝබර් සිට නොවැම්බර් දක්වා කාලයත් පමණයි සුදුසු වන්නේ. පුහුණුව, මිල මුදල් සහ යහපත් සෞඛ්‍ය වගේම නොපසුබස්නා උත්සාහයත් මේ සඳහා අත්‍යවශ්‍යයි.
දැනට නුවරඑළියේ පීඩෲ බාලදක්ෂ කඳවුර භාරව කටයුතු කරන අජිත් එවරස්ට් කඳු ශිඛරය තරණය කිරීමට සූදානම් වන අලගොඩ වතුයායේ කළමනාකරු විනෝද් මහතාට ඒ සඳහා පුහුණුව ලබා දෙමින් සිටිනවා. ශරීර උසින් යම් තම් අඩි පහක් තරම් වන මේ දිරිය මිනිසා හිතේ හයියෙන් දැනටමත් අඩි 29,000 ක් ඉහළට දෙපයින් ගොස් බාල දක්ෂ ධජය මෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවේ ධජයත් හිමාලයේ එවරස්ට් කඳු වැටියේ ඔසොවා තබන්නට සමත් වී සිටිනවා. “සිත ඇත්නම් පත කුඩාද?” යන කියමන සනාථ කරමින් අජිත් නම් වූ මේ පුංචි මිනිසා අපේ පුංචි ශ්‍රී ලංකාව ලෝක සිතියමේ ඉහළම තැනකට ඔසොවා තබන්නට විශාල දායකත්වයක් ලබා දී තිබෙනවා.
විශේෂ ස්තූතිය
 |
MR. AJITH JAYASEKARA He was a proud old Rajan scout also a reputed president’s scout. Was an Asst. District Commissioner who has won the wooden medal. Became the very first Sri Lankan who explored Himalaya, by reaching there in the year of 1982, without the assistance of any party, even the government. Pioneered in bring forth the first Dharmaraja scout group who explored Himalaya, by accompanying a group of Dharmaraja scouts to Himalaya in 1985. Mr. Ajith Jayasekara was born in 24th of July 1957 and passed away in 25th of November 2015. By the end of life, he was the claimant of the record of the person who visited Himalaya in the most number of times. This is a Monument Made in memorial of Late Mr. Ajith Jayasekara in Dukla Pass, Himalaya among other monuments of Everest climbers! |
A veteran mountaineer with sixteen climbs to Mount Everest
Sky's the limit and to attempt a first may sound crazy and to do it a record breaking sixteen times sounds even more crazier making one wonder if he actually spent most of his life in the freezing cold up on Mount Everest, mountain climbing.
But, it was serious stuff he was talking about when I met him, a man of many accolades; an icon of scouting in Sri Lanka, who brought honour to his alma mater, Dharmaraja College, Kandy and later Ananda College.
A special place in Sri Lanka's annals of scouting Ajith Jayasekera, the Assistant District Commissioner, Sri Lanka Scout Association, Kandy District Branch and Warden, Pedro Scout Centre, Nuwara Eliya has excelled with flying colours from the age of twelve; yet exuberant and prepared to go on even at the age of fifty.
A twenty kilo back sack for each climber is no easy task, the climb apart. Interestingly, it is a whole retinue of organized climbers; officers for first aid, welfare, kitchen, finance, a quarter master, a gear master and even an official photographer/videographer, designated to carry out specific duties on any given expedition into the unknown.
Having created many feats in mountain climbing, the icon has been recently appointed Warden of the Pedro Scout Centre, Nuwara Eliya where he has been entrusted with an exciting agenda; setting up an adventure park at Boralanda, in close proximity to the Bomburella Reservoir.
This is sure to thrill many a visitor with an adrenal rush while the proposed site will also support advanced training for scouts in Sri Lanka.
Indulging in scouting has been a popular pursuit among many school going children and to date 1st Kandy Dharmaraja Scout Group stands supreme as the oldest and the largest scout group which has brought glory to Sri Lanka with Ananda College rating second best, also trained by Ajith later on.
"In 1993, Dharmaraja College also secured the island's Merit Flag Award and I am very proud that I was able to introduce this to many schools since then. 1998 was another significant year where seven combined schools formed a national team and successfully completed the mission once again".
The icon wanting to make his dream a reality made a trip to Calcutta and went to Jesso, the border of Bangladesh to meet his friend Hari Prasad to discuss the matter. "To get there was an ordeal. I went to Thallimannar and went by ferry to Rameshwaran.
At that time a ticket could be purchased from Kandy to Madras at Rs. 400. From Madras to Calcutta it cost 108 Indian rupees and an additional 8 Indian rupees to Jesso, the border of Bangladesh to Hari Prasad's.
It was Hari Prasad's uncle, the then Director of the Himalayan Mountaineering Institute on seeing my eagerness to pursue my desire put me on the right track and helped me make my dream a reality".
"I joined the Himalayan Mountaineering Institute programme in 1982 and received training in ice climbing, rock climbing and mountaineering, how to use the equipment, the necessary food you should take along with you and about the probable illnesses you could get when climbing and how to overcome it.
I returned to Sri Lanka and trained the first scout troupe of Dharmaraja College. Ajith Jayasekera's first feat was in 1985 when the Dharmaraja College Scout Troupe trained by him together with Scout Headquarters Commissioner, Sarath Kumarasinghe and present District Commissioner, Kandy District Scout Association, Sarath Mataraarachchi embarked on the Mount Everest climb. No one from Sri Lanka had climbed Mount Everest until such time.
This was incredible and a wonderful challenge for the whole troupe. Sir Edmond Hilary who later became an ambassador had climbed the Everest in 1952 and the troupe followed his route.
One could travel by vehicle up to Jeeri and thereafter it takes fourteen days of adversity by foot to the Everest Base Camp, and the first hurdle is cleared. Mind you, if you haven't had proper training the most you could go is up to this point, 9000 ft above sea level; and day one is through.
"The rest of the climb is a zig zag climb to and fro, increasing and decreasing heights of thousands of feet for the rest of the journey.
Climbing the Kuhumbu glacier from the Everest Base Camp is the most difficult of all, a slow process which takes about eight hours and above this point you need everything possible you could equip yourself with; from special training to special shoes, garters, sleeping bags and the twenty kilo back sack or ideally one third your body weight. In developed countries the back sacks are carried by porters but due to non affordability it is not practiced in Sri Lanka.
In this manner they climbed up to Kalapatha, the highest point 5,545 ft above, Ajith Jayasekera explained. Due to the extreme cold you have to necessarily drink a lot of water.
The terrifying thing is that due to the high altitude oxygen and air pressure is also reduced which could in turn result in symptoms of severe headache, vomiting, dizziness, fever and finally a state of unconsciousness and death which would occur within four hours if immediate remedial measures are not taken.
In such an instance the only alternative is to come down three metres-900 ft immediately with use of a pressure bag. This is a frightful experience and many climbers do encounter this situation and I too got the fever once."
Ajith Jayasekera joined as a junior scout on March 21, 1969, a memorable day which led him to grow from strength to strength and then secured the President's Scout Badge, the maximum a scout could achieve and was a Scout Leader till 1989 along with the Rover Scout Award.
After five phases of scouting he was awarded the highest honour a leader could get; the Wood Badge both Junior and Senior and the Baden Powell Award.
For veteran climber Ajith Jayasekera his daring spirit has proved that nothing is impossible. The triumph of making his dream come true has surely made his name a legendary one of scouting in Sri Lanka.
Special thanks to
Rosanne Koelmeyer Anderson
sundayobserver.lk
ලංකාවේ එවරස්ට් මිනිසා
මේ තුක්ලා දුර්ගයේ ලංකාවේ කෙනෙකු වෙනුවෙන්ද කුඩා සැමරුම් පුවරුවක් ඉදිකොට ඇති බව අසන්නට ලැබුණහොත් ඔබ පුදුමයට පත්වනු ඇත. ඒ අජිත් ජයසේකර වෙනුවෙනි. කවුද මේ අජිත් ජයසේකර. අජිත් ජයසේකර 1957 ජූලි 24 දා උපත ලබන්නේ මහනුවරදී. මහනුවර ධර්මරාජ විද්‍යාලයේ අධ්‍යාපනය ලැබූ අජිත් ජයසේකර ජනාධිපති බාලදක්ෂයෙක්. පසුකලෙක ඔහු දිස්ත්‍රික් සහකාර බාලදක්ෂ කොමසාරිස් වරයෙක් ලෙසත් සේවය කරන්නට ලැබුණා. පදක්කම් රාශියකට උරුමකම් කියූ මේ පුංචි මිනිසා ලංකාවට වැදගත් වන්නේ මේ කිසිවක් නිසා නොවෙයි.
සිතියම් පොත්වලින් පමණක්දැක තිබූ, පොත්පත් වලින් පමණක් කියවා තිබූ විශාල රහස් සමූහයක් සඟවා ගෙන සිටින හිමාලය කඳුකරයට ඔහු ගවේෂණයක් සඳහා පිටත් ව යන්නේ ලංකාවේ කවුරුත් ඒ ගැන නොසිතූ යුගයකදීය. ඒ 1982 තරම් ඈත යුගයකදීය. ඒ සඳහා ඔහුට කිසිදු මඟ පෙන්වීමක් හෝ සැලකිය යුතු සහයක් ලැබී නොතිනුණි. නමුත් එවකට ධර්මරාජෙ විදුහල්පති ඒ.පී .ගුණරත්න මහතාගේ ආශීර්වාදය නම් ඔහුට ලැබෙන්නට ඇති බව නම් මා අනුමාන කරන්නේ මා ගුණරත්න විදුහල්පති තුමා ගැන බොහෝ දේ අසා ඇති නිසාය.
ඔහු 1982 දී ගිය ඒ ගමනත් රසවත් ය. ඒ කාලයේ මහනුවර සිට කෙලින්ම මදුරාසියට යන්නට දුම්රිය ප්‍රවේශපත්‍ර ලබාගත හැකිව තිබුණි. ඒ අතරතුර තලෙයිමන්නාරමත් ඉන්දියාවේ රාමේස්වරමත් අතර ෆෙරියකින් යා යුතු ගමමනක් ද ඇත. ඒ ප්‍රවේශපත්‍රයේ වටිනාකම එවකට ඉන්දියානු රුපියල් 108 කි. එතැනින් තවත් රුපියල් අටක ප්‍රවේශපත්‍රයක් ලබාගෙන ඔහු බංගලාදේශයේ 'ජෙස්සෝ ' වෙත යන්නේ එහි සිටින ' හරි ප්‍රසාද් ' නම් ඔහුගේ මිත්‍රයෙකු හමුවෙන්නටයි.
මේ කියන හරිප්‍රසාද් ගේ මාමා එවකට හිමාලයානු කඳු නගින්නන්ගේ සංගමයේ සභාපති වරයාය. හරි ප්‍රසාද් ද සමග ඔහුව හමුවූ අජිත් ජයසේකර එහිදී කඳුනැගීමේ පුහුණුව ලබා ගැනීමට ඔහුට ඇති ආශාව පවසා කෙසේ හෝ ඔහුගේ අනුමැතිය ලබාගෙන ඩාජිලිං හි කඳු නගින පාසලට ඇතුලත් වෙන්නට සමත් විය. එහිඳී කඳු නැගීම, අයිස් ශිඛර තරණය,උපකරණ භාවිතය, ආහාර ගැන මෙන්ම කඳුනගින්නන්ගේ රෝගයට මුහුණ දෙන අයුරු පිළිබඳවද පුහුණුවක් ලැබීය.
ඔහුගේ පළමු හිමාලය ගමන ඔහුට නව ලෝකයක් විවර කරවන්නට සමත්ව තිබිණ. ඔහුගේ ඒ ගමන ඔහුට පමණක් නොව සමස්ථ ලංකාවාසීන්ටම අළුත් දෙයක්විය. බාලදක්ෂ නායකයෙකු වශයෙන් ඒ වන විටත් මහනුවර ධර්මරාජ විද්‍යාලයේ කටයුතු කරමින් සිටි අජිත් ජයසේකර පළමු ධර්මරාජ බාලදක්ෂ කණ්ඩායමක් සමග නැවතත් හිමාලය තරණය කරන්නට ගියේ 1985 වර්ෂයේදීය. 2015 නොවැම්බර් 25 දා ඔහු අකාලයේ මිය යන විට වැඩිම වාර ගණනක් හිමාලය තරණය කරන්නට ගිය ලාංකිකයා වශයෙන් ඔහු වාර්තාවක් පිහිටුවා තිබුණි. එවරස්ට් යන මාර්ගයේ තුක්ලා නැරඹුම් තැන්නේ අජිත් ජයසේකර මහතා වෙනුවෙන් ඔහුගේ ඡායාරූපයද සහිතව පුවරුවක් ඉදිකොට ඇත්තේ මේ හිමාලය මිනිසා සිහි කරන්නටය. එවරස්ට් තරණය කරන්නට ගොස් කඳු අතර සැඟවී ගිය ප්‍රකට ෂර්පා කඳුනගින්නන් වූ බාබුචිරි ෂර්පා සහ තවත් කඳු නගින්නන්ගේ සැමරුම් පුවරු ඉදිකොට ඇත්තේ මීට නුදුරිනි.
අජිත් ජයසේකර ගැන මගේ මතකය ඈතට ඇදී යයි. මා මහනුවර ධර්මරාජයේ නේවාසිකාගාරය ඇතුල් වූයේ 1987 දීය. ලංකාවේ බොහෝ පළාත්වලින් ශිෂ්‍යත්ව විභාගය සමත්වී ධර්මරාජයට ඇතුලත් වූ මා වැනි සිසුන් බොහොමයක් දෙනාට ලැගුම් ගන්නට ලැබුණේ ' සී' ඩෝමැට්‍රියේය. එතරම් උස නැති අපූරු කුඩා මිනිසෙක් ඩෝමැට්‍රියේ කුඩා කාමරයක ලැගුම් ගෙන සිටියේය.
හැමෝම ' අජිත් අයියා ' නමින් ඇමතූ ඔහුට විටෙක අපේ පොඩි පොඩි ප්‍රශ්ණ විසඳා දෙන්නටත් හැකි විය. පාසලේ බාලදක්ෂ සමූහයට විටෙක ඔහු සහෝදරයෙකු විය. විටෙක පියෙකු විය. අපිට අජිත් අයියා ගැන වැඩිදුර දැනගන්නට ලැබුණේ 1987 වර්ෂයේදීත් බාලදක්ෂ කණ්ඩායමක් සමඟ හිමාලය තරණය කරන්නට ගොස් පැමිණි නිසාය.
වැඩිදවස් යන්නට කලින් ගුණරත්න විදුහල්පති තුමාට කොළඹ ආනන්දයට යන්නට සිදුවූ අතර අජිත් අයියාත් ඔහු සමගම ආනන්දයට ගියේය. මෙය අපව සසල කල සිදුවීමක් විය. ආනන්දයේ බාලදක්ෂ කණ්ඩායම් ද හිමාලය තරණයට පිටත්ව යන්නේ මේ අජිත් අයියාගේ මඟපෙන්වීම නිසාය. අජිත් අයියාගේ මතකය කෙමෙන් කෙමෙන් අමතකව යද්දී අපේ මිතුරන් කණ්ඩායමක් තුලිනුත් හිමාලය තරණය කරන්නට අදහසක් පහල විය. ඒ 1994 දීය. ඒ කාලයේ අන්තර්ජාලය, බුකිං ඩොට් කොම්, අගෝඩා ඩොට් කොම් , අලිබබා කෙසේ වෙතත් පරිගණක වලට වොන්ඩෝස් පවා පැමිණ නොතිබූ කාලයයි. හිමාලය ගැන විස්තර සොයන්නට අපිට පිහිට වූයේ බ්‍රිතාන්‍ය කවුන්සිල පුස්තකාලය යි.
ඒ අතර තුර අපට සිහිවූයේ ආනන්දයේ සිටින අජිත් අයියායි. ඔහුව ඇමතීමට දුරකථන පහසුකම් පවා නොතිබූ අතර අප මිතුරන් කිහිප දෙනෙක් අජිත් අයියාව හමු වීමට කොළඹ ආනන්දයට ගියෙමු. ආනන්දයේ සිසුන්ගෙන් ඇසූ විට ඔවුන් අපව ' අජිත් සර් " ගේ නිල කාමරයට අපව කැන්දාගෙන යන ලදී. කවදත් සිනහමුසු මුහුණින් සිටින පොඩි මිනිසා අපව පිළිගෙන අපිට වාඩිගන්නට සැලැස්වීය.
" කත්මන්ඩු වලින් නම්චේ බසාර් වලට ගිහින් එතැනින් තමා ෂර්පා ගම්මාන මැදින් ගමන පටන් ගන්නේ. මුලින්ම හම්බුවෙන්නේ ටිංගබුජේ, ඊළඟට පැංගබුජේ ආපහු ඩිංගබුජේ, ඊළඟට තුක්ලා පහුකරන් ගිහින් ලොබුජේ "
කියමින් අජිත් අයියා අපේ සටගන් පොතක් ගෙන එහි අපි පසුකරගෙන යා යුතු මාර්ගය සරහන් කරන්නට විය.
" ලොබුජේ හරියෙදි පරිස්සම් වෙන්න. මිදුනු වතුර පාරවල් හමුවේවි. හිම තට්ටුව කඩාගෙන ගියොත් අනතුරු වෙන්න පුළුවන් . "
" හොඳට මතක තියා ගන්න ' චං' වගෙ නොදන්නා බීම වර්ග නම් බොන්න යන්න එපා "
" යන අතරමග හම්බුවෙන දුප්පත් මිනිස්සු කරන පොඩි කඩ හම්බුවෙනවා. ඒවයින් බිස්කට් එකක් වත් හොරකම් කරන්න නම් එපා. සමහරු කාපු බීපුවගේ ගණන් එකතු කරන්න දෙන්නෙත් ඔයාලටමයි. කිසිම වෙලාවක හොර කරන්න එපා "
ඒ ඔහු අපට දුන් රන් හා සමාන ඔවදන් ය. තවත් ඉන්දියාව හරහා යන්නට ඇති දුම්රිය ගමන් ආදී බොහෝ දේ අපට අජිත් අයියාගෙන් දැනගන්නට ලැබිණි.
ඒ අජිත් අයියා හමු වූ අවසන් වතාවයි.
2015 නොවැම්බර් 25 දා මේ විශිෂ්ඨ මිනිසා මෙලොව හැරයන විට ඔහු සිය ජීවන ගමනේ පසු කර තිබුණේ වසර 58 කුත් මාස කිහිපයක් පමණි. ඔබට නිවන් සුව ලැබේවා !!
සංජය දොළමුල්ල
