– 2023 රාජ්ය සාහිත්ය සම්මාන උලළේ හොඳම පිටකවර නිර්මාණය වෙනුවෙන් සම්මානයට පාත්ර වූ පවන් අංජන
ලංකාවේ මම ඇතුළුව සීයට අනූවක්ම කවර නිර්මාණකරණයේ නියැළෙන බොහෝ දෙනා කරන්නේ කවර සැලසුම්කරණයයි. ‘සැලසුම්කරණය’ කියන්නෙ පොතේ අන්තර්ගතයට සුදුසු විදියට යම් ඡායාරූපයක්, චිත්රයක් හෝ හැඩතල කීපයක් එක්කාසු කරල හැඩය, අවකාශය, වර්ණ සහ අක්ෂර ගැළපීම වගේ දේවල් එක්ක මුද්රණයට සූදානම් කිරීම. මීට අමතරව සමස්ත රූපසටහන් අතින් හෝ පරිගණකයෙන් ඇඳල ගන්න අයත් ඉන්නවා. නමුත් අතින් ඇඳීම හැම පොතකටම ගැළපෙන්නෙ නෑ.
මෙහිදී කවරයට අදාළ රූපසටහන් බොහෝ වෙලාවට අරගන්නෙ අන්තර්ජාලයෙන්. ඇතැම් අවස්ථාවල ඒ සඳහා පෞද්ගලිකව ගෙවීමක් කරන අවස්ථා වගේම ගෙවීමකින් තොරව අරගන්න අවස්ථා තිබෙනවා. නමුත් අදාළ නිර්මාණයේ මුල් හිමිකරුගෙ නම සඳහන් කරන්න මං වග බලා ගන්නවා. එහෙම මඟ ඇරුණ නම් ඒ මුල් හිමිකරුගෙ නම හොයාගන්න නොහැකි අවස්ථාවල පමණයි. එවැනි අවස්ථාවල ‘අයිතිය නොදනී’ කියා සටහන් තබන අවස්ථා තියෙනවා.
‘අතිශය අභ්යන්තර පරීක්ෂණය’ පොතට හදපු කවරය මම කරපු වැඩවලින් වඩාත් ආසාවෙන් කරපු වැඩක්. මේක අර පිරිස උපුටා දක්වන ඉතාලි කවරයෙන් මම සම්පූර්ණයෙන් කොපි කළායි කියන කතාව මම ප්රතික්ෂේප කරනවා. මම එහෙම ප්රතික්ෂේප කරන්නෙ සම්මානය නිසා නෙවෙයි. ඒ කවරයට මම මහන්සි වුණ නිසා සහ මම ඒක ඇතුළෙ අර්ථයක් ගොඩනඟන්න උත්සහ කරපු නිසා. මේ කවරය ගැන කතා කරන බොහෝ අය පොත කියවා නැහැ. මම කවරයෙන් ගොඩනඟන්න හදපු සංකල්ප ලෝකය පැහැදිලිව කෙනෙක්ට තේරුම් යන්න නම් මේ පොත කියවන්නම ඕන. එහෙම වුණා නම් ඔහොම ප්රශ්න මතු වෙන්නේ නැහැ. ඒ වගේම මේකට කිසිම සම්බන්ධයක් නැති විදේශීය කතාවක කවරයක් මේ පොතට ගැළපෙන්නෙ කොහොමද කියන එක මට ගැටලුවක්. මේ පොතේ තියෙන්නෙ සිංහලයට පරිවර්තනය වුණ දමිළ කෙටිකතා එකතුවක්. පොතේ කතා සේරම මට දැනුණු කතා.
ගොඩක් පොත්වල කවරය සැලසුම් කරන්න කලින් සම්පූර්ණයෙන් පොත කියවන්නෙ නැතිම තරම්. ඒත් මේ පොත මම කියෙව්වා. මොකද මේකෙ පිටු සැලසුම කළෙත් මම. ඉතින් මට මුලින් ඕන කළේ පොතේ සමස්ත හැඟීම දැනෙන රූපයක් කවරෙට ගේන්න. පළමුවැනි රූපය ඒකට ගැළපෙයි කියල හිතුවා. ඊළඟට ‘අතිශය අභ්යන්තර පරීක්ෂණය’ කියන කෙටිකතාව මුල් කරගෙන මිනිස් රූපයක් සහිත කටුසටහන ඇන්දා. කෙටිකතාවෙ තියෙන්නෙ අවුරුදු ගාණක් ළිඳක් ඇතුළේ ජීවත් වුණ මනුස්සයෙක් මුල් කරගත් අධියථාර්ථවාදී කතාවක්. ඉතින් ළිඳ ඇතුළෙ මනුස්සයෙක් වැතිරිල ඉන්න රූපයක් සංකේතාත්මකව වෙනස් විදියකට පෙන්නනයි මට ඕන කළේ. ඒකට මුලින් ඇඳපු රූපය ඒක. ඒත් ඒකටත් වඩා වෙනස් විදියකින් ඒක පෙන්නන පුළුවන් අදහසක් මම හෙව්වා. මම අදහස් සහ රූපසටහන් හොයන්න පාවිච්චි කරන පින්ටරෙස්ට් වෙබ් අඩවියට පිවිසුණා. එතන ඔය ඉතාලි කවරය කියන රූපයත් තියෙනව. ඒක කවරයකට වඩා පෝස්ටර් එකකට කිට්ටුයි. අනිත් කවර සහ පෝස්ටර් සියල්ලත් එකකට එකක් බොහෝදුරට සමානයි. පොඩි පොඩි වෙනස්කම් විතරයි තියෙන්නෙ. ඔබ හොඳින් බැලුවොත් පේනව අර පිරිස උපුටා දක්වපු කවරයට සහ මම සැලසුම් කළ කවරයට හැඩයෙන් ඉතාම සමාන තව රූප දෙකක් මෙහි ඇති බව. මම මේ හැඩය කවරයට ගන්න හිතුවෙ ඒකෙ ඇතුළෙන් මට අර ළිඳක නැත්නම් වළක ගැඹුර පේන හැඩයක් සහ යම් කම්පනයක ස්වරූපයක් දැනන හැඩයක් නිසා. ඇතුළට රතුපාට දැම්මෙ කතාව පාදක වෙන යුද්ධය සහ ලේ සංකේතවත් කරන්න. ඊළඟට ඒ රතු රවුම ඇතුළට මිනිස් රූපයක් ඇන්දෙ කතාවෙ චරිතය එතනට ගේන්න. ඒ රූපයත් මුලින් ආකාර දෙකකට ඇන්ඳා. කවරයෙ අකුරුවලට පාවිච්චි කළේ පුෂ්පානන්ද ඒකනායක, දමිත් වැලිකල සහ පසන් තිලකවර්ධන නිර්මාණය කරපු ෆොන්ට්ස්. මම ඒ ෆොන්ට් නිර්මාණකරුවන්ගෙ නම් පවා මේ පොත ඇතුළෙ සඳහන් කරල තියෙනවා. ඒක ලංකාවෙ පොත්වලදි කෙරෙන්නෙම නැති දෙයක්. මේ හොරකම් කරා කියන පොත ඇතුළෙ මම ඒ ගරු කිරීමත් කරල තියෙනවා.