කඳවුරු දොරටු ඉදිකිරීම
ක්රි.පූ 543 දී ශ්රී ලංකාවට පැමිණි පසු උතුරු ඉන්දියානු විජය කුමරු සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයන් හත්සියයක් උපුල්වන් දෙවියන් විසින් ආශීර්වාද කරන ලද බව ශ්රී ලංකා වංශකතාවල සඳහන් වේ. සාහිත්ය මූලාශ්රවල උපුල්වන් දෙවියන්ගේ දෙවන පෙනුම සිදුවන්නේ 7 වන සහ 8 වන සියවස්වල වන අතර නැවත සියවස් ගණනාවකට පසු ඔහුගේ නම 13 වන සහ 14 වන සියවස් වලදී දෙවියන්ගේ විශිෂ්ටත්වය ලෙස නැවත දිස් වේ. උපල්වන් දෙවියන්වහන්සේ ශ්රී ලංකාවේ ආරක්ෂක දේවතාවිය ලෙස මහවංශයේ සඳහන් කර ඇතත්, උපුල්වන්ට නමස්කාර කිරීම පිළිබඳ පළමු සඳහන 13 වන සියවස දක්වා දිව යයි.
කොට්ටේ යුගයේ කාව්යයක් වන පණ්ඩිත පෙරකුම්බා සිරිතා, උපුල්වන් දෙවියන් විසින් කිහිරි ගසක ලොගයක් මාරු කර දකුණු ශ්රී ලංකාවේ දෙවිනුවර රාජධානියේ මුහුදු වෙරළට පාවෙන ආකාරය පිළිබඳ කතාවක් විස්තර කරයි. සිද්ධියට පෙර දින රාත්රියේ පාලක රජු වූ පළමුවන දප්පුල රජු (661-664) මෙම අන්යරූප විලාසිතා සහිත කිහිරි ලොගය පැමිණීම ගැන සිහිනයක් දුටුවේය. ඒ අනුව රජු සහ ඔහුගේ ජනතාව වෙරළට දිව ගොස් කිහිරි ලොගය සොයා ගත්හ. ඔවුන් කිහිරි ලොගයෙන් දෙවියන්ගේ රූපය කැටයම් කර එය චාරිත්රානුකූලව පිළිගැන්වීම සඳහා ගෙන එන ලදි. ඉහත කී කිහිරි ලොගයේ දැව විවිධ රෝග සඳහා ප්රතිකාරයක් ලෙස ද භාවිතා කළ බව කවියා තවදුරටත් සඳහන් කරයි. 15 වන ශතවර්ෂයේ තොටගමුව ශ්රී රාහුල තෙර විසින් රචිත පරවි සන්දේශයෙහි උපල්වන් දෙවියන්ගේ බිරිඳගේ නම සඳවන් බිසෝ ලෙස සඳහන් වන අතර ඔවුන්ට ධනු නම් පුතෙකු සිටින අතර ජනක් ලෙසද හැඳින්වේ.
මධ්යකාලීන යුගයේදී දේශීය දෙවිවරුන් වන උපුල්වන්, කතරගම, සමන් සහ විභිසන දිවයිනේ ආරක්ෂකයින් ලෙස වන්දනාමාන කරන ලදී. 14 වන සියවසේ හතරවන බුවනෙකබාහු රජුගේ සෙල්ලිපිය ශ්රී ලංකාවේ ආරක්ෂක දෙවිවරුන් ගැන සඳහන් කරන පළමු සෙල්ලිපියයි. එම ශතවර්ෂය තුළම නිස්සංක අලගක්කෝනාරා කෝට්ටේ බලකොටුව ඉදිකරන විට ආරක්ෂක දෙවිවරුන් සඳහා සිද්ධස්ථාන හතරක් ඉදි කළේය. මෙම ආරක්ෂක දෙවිවරුන් අතරින් වඩාත් ජනප්රිය වූයේ උපුල්වන් දෙවියන් බව පෙනේ. පුරාණ ශ්රී ලංකාවේ රජවරුන් විසින් දේවාලයට කැප කරන ලද ඉඩම ගැන දෙව්න්දර දේවාල සන්නස කතා කරයි. හතරවන පරාක්රමබාහු රජු විසින් කේගල් දිස්ත්රික්කයේ සතර කෝරලේ අළුතුනවරයේදී උපල්වන් දෙවියන් සඳහා දෙවන දේවාලයක් ඉදිකරන ලදි. 17 වන ශතවර්ෂයේ ආරම්භය දක්වා මෙම විහාරස්ථානයට ඉඩම් සහ වෙනත් ආධාර ලබා දී ඇති බවට සාක්ෂි අනාවරණය වේ.
විෂ්ණු දෙවියන්
15 වන ශතවර්ෂයේ අවසානයේ දී උපුල්වන් දෙවියන් හින්දු ආගමේ විෂ්ණු දෙවියන් සමඟ හඳුනා ගන්නා ලදී. එය දෙවිවරුන් දෙදෙනාගේ සමානකම් හා කෝට්ටේ රාජධානියේ පැවති හින්දු හා බ්රාහ්මණ ආභාෂය නිසා විය හැකිය. ඉන්පසුව උපුල්වන් විෂ්ණු දෙවියන්ගේ රූප රට පුරා බෞද්ධ විහාරස්ථානවල බුදුරජාණන් වහන්සේගේ රූපවලට අමතරව සකස් කරන ලදී. උපුල්වන් දෙවියන්ගේ අනන්යතාවය විෂ්ණු දෙවියන් සමඟ ඒකාබද්ධ කිරීමෙන් පසුව, උපුල්වන් යන නම සෙමෙන් අතුරුදහන් වූ අතර, විෂ්ණු ලෙස උපුල්වන් වන්දනා කිරීම ශ්රී ලංකාව පුරා ව්යාප්ත විය.
අද වන විට එය උපුල්වන් සහ විෂ්ණු යන දෙදෙනාම ශ්රී ලංකාවේ සමාන දෙවිවරුන් ලෙස පිළිගැනේ. නමුත් මෙම අනන්යතාවය පිළිබඳව විවිධ මත පවතින අතර සමහර ඉතිහාසයින්ට හා මූලාශ්රයන්ට අනුව දෙවිවරුන් දෙදෙනා එක හා සමාන නොවේ. උපුල්වන් දෙවියන්වහන්සේ වෛදික දෙවියා වන සාගරයේ ආරක්ෂකයා හා අධිපතියා හා සමාන කරන ප්රභවයන් ඇති අතර, එම හැකියාව අනුව ඔහු ශ්රී ලංකා දූපතේ මෙන්ම අවලෝකිතේවරා සහ තාරාගේ ආරක්ෂකයෙකු ලෙස උපකල්පනය කෙරේ.
උපුල්වන් යනු ශ්රී ලංකාවේ ආරක්ෂක දේවතාවියකි. ශ්රී ලංකා බෞද්ධයන් ඔහු රටේ බුද්ධාගමේ ආරක්ෂකයෙකු ලෙස විශ්වාස කරයි. උපුල්වන් යන නාමයෙන් ඔහුගේ ශරීර වර්ණය නිරූපණය වන අතර එහි අර්ථය “නිල් වතුර ලිලී පාට” යන්නයි. උපුල්වන් වන්දනාව ශ්රී ලංකාවේ මධ්යතන යුගයේදී ආරම්භ වූ අතර පසුව දේවතාවිය හින්දු සම්ප්රදායේ විෂ්ණු (විෂ්ණු දේවියෝ) සමඟ හඳුනා ගන්නා ලදී. දේශීය පුරාවෘත්තයට හා පුරාවෘත්තයට අනුව, ශ්රී ලංකාවේ සහ බුදු සසුනේ භාරකාරත්වය බුදුරජාණන් වහන්සේ භාර දුන් දෙවියන් වන්නේ උපුල්වන් ය.
වාරියපොල බමුණාකොටුව ශ්රී උත්පලවර්ණ විෂ්ණු දේවාලය
ශ්රී ලංකාවේ ඇති ආරක්ෂිත පුරාවිද්යා ස්මාරක ස්ථාන ලෙස ගැසට් කර ඇති සිංහල දේවාගමට අදාල දේවාල ලැයිස්තුවට අනුව කුරුණෑගල ආරක්ෂිත පුරාවිද්යා ස්මාරක ස්ථානය ලෙස ගොන්නව උපුල්වන් දේවාල ද සැලකේ.
සිංහල සංස්කෘතික උරුමයන් රකින්නට අප්රමාණ ව කැපවන ගරු චන්දන ඒකනායක මුල්ලේගම බස්නායක නිලමේතුමා විසින් 2023/09/23 දින ගොන්නව ශ්රි විෂ්ණු දේවාලයේ සාම්ප්රදායික මැටි කර්මාන්තයේ නිරතවන යහලේගෙදර ගම්මානයේ ගම්වැසියන්ට අයත් කුඹල් පෙරහැර ආරම්භයට පෙර ඔවුන් ගේ දෑතින් නිර්මාණය කරන ලද මැටි මුට්ටි වලං ද ඇතුළු ව අස්වැන්නේ දේව භාගය චාරිත්රානුකූල ව කද බැඳගෙන පමුණුවා දෙවියන්ට ඔප්පු කරවන ලදී. බස්නායක නිලමේතුමා විසින් යහලේගෙදර ගම්වැසියන් හා එක් ව කුඹල් ගමේ නව විදානේවරයා ලෙස විජේරත්න මහතා පත්කොට සිදු කරන ලද පළමු රාජකාරිය මෙය විය. වසර දහස් ගණනක් ඉක්ම ගිය ද වැලැලී ගිය චාරිත්ර සහ සංස්කෘතික අංගයන් මෙලෙස නැවත ප්රතිනිර්මාණය කිරිමට සමත් විශ්වකර්ම බස්නායක නිලමේතුමා ලෙස ඉතිහාසයට එක් වීමට නියමිත මුල්ලේගම නිලමේතුමා ගේ අප්රතිහත කැපකිරීම අගය කල යුතු ම වූ එකකි.
ඓතිහාසික සත්කෝරලයේ මහා සංස්කෘතික මංගල්යය ගොන්නොව ශ්රී විෂ්ණු දේවාලය 2023 පෙරහර මංගල්යය වෙනුවෙන් සේවාදායකයන් තම රාජකාරිය අකුරටම ඉටු කරමින් දේවාල තොරන් බැඳීම ඉමියන්ගොඩ ගොන්නව ගම් දෙකේ තොරණ් 2 ක මෙසේ ඉදිකරමින් ඇත.
ගෙනෙන ගෙනෙන වලු
තොරණෙ බැඳෙන වලු
තොරණෙ බඳින වලු
නැටි පරවෙන වලු
නැටි පරවෙන වලු
බිමට වැටෙන වලු
බිමට වැටෙන වලු
කොල්ලෝ කන වලු
No comments:
Post a Comment